Polonistyka to studia, które każdego roku wybiera wielu świeżo upieczonych maturzystów. Jednocześnie na temat tego kierunku krąży wiele mitów i nienajlepszych opinii. Pytanie więc: czy warto studiować filologię polską? Dziś podzielę się z Wami moim doświadczeniem!
Polonistyka – jak wyglądają studia?
Na większości uczelni studia będą składały się z ogólnych zajęć obowiązkowych (nie tylko z literatury, ale też językoznawstwa) oraz specjalizacji z praktykami. Najpopularniejsze specjalności to m.in.: nauczycielska, dziennikarstwo i PR, edytorstwo, reklama, logopedia, grafika komputerowa, dokumentalistyka i bibliotekoznawstwo, animacja kultury, przekład. Coraz częściej pojawiają się też nowe specjalizacje, które dostosowują się do zmieniającego się rynku pracy i rozwoju nowych technologii. Na popularności zyskują np. nowe media czy copywriting.
Jakie są minusy studiowania polonistyki?
- na wielu uczelniach nadal za dużo ogólnych, mało praktycznych przedmiotów,
- duża konkurencja na rynku pracy przez masowe kształcenie,
- niskie zarobki w zawodach najczęściej wykonywanych przez polonistów (np. nauczyciel, bibliotekarz),
- mały prestiż społeczny związany z tym kierunkiem i wiele mitów i negatywnych opinii, z którymi trzeba się mierzyć,
- ilość czasu, jaki trzeba w trakcie studiów poświęcić na samodzielną naukę, zwłaszcza czytanie lektur.
Czy warto studiować filologię polską?
Moim zdaniem są dwa przypadki, w których warto:
- Jeśli jesteśmy pewni, że chcemy wykonywać zawód, do którego polonistyka jest niezbędna (nauczyciel języka polskiego) lub bardzo przydatna (np. redaktor, korektor, logopeda);
- Jeśli mamy zainteresowania humanistyczne (a przy tym otwarty umysł i trochę kreatywności), ale jeszcze nie wiemy, w którą stronę dalej iść i potrzebujemy czasu na wybór specjalizacji.
Polonistyka jest na tyle uniwersalnym kierunkiem, że stanowi dobrą bazę wyjściową do dalszej nauki. W czasach, w których prawie każdy ma tytuł magistra, dyplom i tak nie daje gwarancji znalezienia dobrej pracy. Otwiera jednak inne możliwości, np. by podjąć studia podyplomowe – krótsze, ale nierzadko bardziej konkretne. Studia rozwijają również zainteresowania i poszerzają horyzonty. Są więc dobrą opcją dla osób lubiących się uczyć i chcących w siebie inwestować.
Polonistyka – najpopularniejsze mity
Na początek warto obalić kilka najpopularniejszych mitów na temat owianej nie najlepszą sławą polonistyki!
MIT #1: Po polonistyce muszę pracować w szkole
Możesz pracować również w agencji reklamowej, telewizji, biurze prasowym polityka czy dziale HR międzynarodowej korporacji. Nikt nie zabroni Ci również zostać freelancerem i wyjechać na Bali. Studia nie ograniczają Twojej przyszłej drogi kariery, ale dają zestaw kompetencji, które możesz wykorzystać na różne sposoby.
MIT #2: To mało konkretne studia, po których nie zdobędę żadnego zawodu
Mogłyby tak być, gdyby nie fakt, że wszystkie uczelnie oferują przynajmniej kilka specjalizacji do wyboru. O ile „filolog polski” to nie zawód dający fach w ręku, o tyle redaktor, dziennikarz, nauczyciel, copywriter, grafik, logopeda lub PR-owiec – już tak!
MIT #3: Polonistyka to nauka o literaturze pięknej
Między innymi. Ale poza czytaniem książek, nauczysz się obsługi edytorów tekstowych i programów graficznych. Albo występów publicznych i pracy przed kamerą. A jeśli wybierzesz logopedię, poznasz nawet anatomię narządów mowy i podstawy neuropsychologii.
MIT #4: Po filologii polskiej nie znajdę dobrze płatnej pracy
Prawdą jest, że zawody zazwyczaj wykonywane przez polonistów nie znajdują się w TOP10 najlepiej płatnych. Ale jeśli pozwolisz sobie na niestandardowe myślenie i zaczniesz szukać nietypowych rozwiązań, okaże się, że możesz znaleźć pracę w IT, np. jako UX designer, albo otworzyć własny biznes.
MIT #5: Studia nie mają sensu, skoro jako Polak znam swój język
Jako native speaker języka polskiego umiesz się w nim komunikować i (lepiej lub gorzej) znasz zasady gramatyki. Wystarcza Ci to do codziennego życia, załatwiania spraw, prowadzenia rozmów i pisania tekstów użytkowych. Jako polonista poznasz natomiast więcej możliwości, jakie niesie ze sobą wykorzystanie języka, np. w reklamie i sprzedaży, negocjacjach, budowaniu marki osobistej czy prowadzeniu biznesu.
Gdzie mogę pracować po filologii polskiej?
Zacznijmy od tego, że „polonista” to nie zawód (chyba, że nazywamy „polonistą” nauczyciela języka polskiego). Osoba, która skończyła filologię bez specjalizacji, nie ma wyuczonego zawodu. Dla mnie bycie polonistą oznacza natomiast pewien zestaw umiejętności, wiedzy i narzędzi do pracy. Co z nimi zrobimy dalej – to już zależy od nas!
Poza pracą nauczyciela i logopedy, żaden inny zawód wykonywany przez polonistów, nie ma narzuconych z góry wymogów co do kwalifikacji. Jeśli chcesz pracować np. w reklamie, musisz mieć pewne predyspozycje i umiejętności, jednak skończony przez Ciebie kierunek studiów nie będzie odgrywał większej roli. Podobnie z pracą w wydawnictwie. Zdecydowana większość redaktorów jest po edytorstwie. Jednak formalnie nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracę podjęła osoba z innym wykształceniem, która np. ukończyła kurs.
Kluczową kompetencją, jaką zdobędziesz na polonistyce, są umiejętności komunikacyjne. Przydadzą się one:
Studia mogą rozwinąć też kompetencje miękkie, np. kreatywność. Celowo napisałam „mogą”, bo potrzeba do tego dobrych chęci.
Najpopularniejsze zawody wykonywane przez polonistów to:
- dziennikarz,
- redaktor, korektor,
- nauczyciel j. polskiego (lub j. polskiego jako obcego),
- logopeda,
- specjalista ds. reklamy, marketingowiec,
- grafik,
- specjalista HR,
- PR-owiec lub event menager,
- bibliotekarz.
Na popularności zyskują również stosunkowo nowe zawody, związane z rozwojem nowoczesnych technologii, informacją i komunikacją. Np.: specjalista social media, contentwriter, UX designer, specjalista SEO, infobroker, researcher, specjalista ds. komunikacji.
Warto śledzić nowe trendy i patrzeć na swoją przyszłość nieszablonowo. Przyznam szczerze, że zaczynając studia 10 lat temu, nie wiedziałam, co oznacza słowo „copywriter”, a dziś ten właśnie zawód wykonuję. (Zobacz też artykuł: Jak zostałam copywriterką. Moja historia).
Podsumowanie
Polonistyka nie daje zawodu, który znajdziecie w topowych kierunkach przyszłości lub na liście najlepiej płatnych. Poszerza za to horyzonty i daje narzędzia do dalszej pracy osobom, które mają chęci i siłę, by znaleźć ciekawą ścieżkę kariery.